Dalmaçyalı köpek ırkı tüm dünyada bilinen ve en sevilen köpek ırkları arasında yerini almıştır. Dalmaçyalı köpeklerin vücutlarında bulunan benekler onların kendilerine has olan özelliklerinden biridir. Dalmaçyalı köpekler hem tüylerindeki benekler sayesinde hem de sevimlilikleri sayesinde filmlerde ve animasyonlarda karşımıza çıkmaktadır. Dalmaçyalı köpek ırklarının tarihi eski zamanlara dayanmaktadır. Günümüzde ne kadar popülerse aynı şekilde eski zamanlarda da bilinen ve tanınan bir köpek ırkıdır. O zaman bu sevimli ırk olan Dalmaçyalı köpeklerin tarihi, bakımı, görünüşleri ve genel özellikleri hakkında sizlere bilgiler verelim.
Dalmaçyalı köpeklerin tarihi 1800’lü yıllara dayanmaktadır. Dalmaçyalı köpek ırkı Orta Çağlarda sıklıkla av köpeği olması için eğitilmekteydi. Daha sonra 1800’lü yıllarda at arabası köpeği olarak eğitim verilip o amaçla kullanılmaya başlanmıştır. Dalmaçyalı köpekler o dönemlerde at arabalarının yanlarında eşlik eder ve koruma görevini üstlenirlerdi. At arabalarına eşlik etmelerini sebebi ise o dönemlerde İngiliz olan soylular güç gösterilerini yapmak için Dalmaçyalı köpek ırkını kullanmaktaydı. Dalmaçyalı köpek ırkı hem zeki hem de çok yönlü yapısından dolayı birçok yerde kullanımına ihtiyaç duyulmuştur. Dalmaçyalı köpekler eski dönemlerde av köpeği olarak, askeri birer bekçi olarak, sirk gösterilerinde, koruma köpeği olarak, kemirgen avcısı olarak ve itfaiyeciler yangın söndürmeye giderken at arabalarına eşlik etmesi için Dalmaçyalı köpeklerden yardım almıştır. Dalmaçyalı köpekler tarih boyunca birçok alanda karşımıza çıkmıştır. Günümüzde ise bazen av köpeği olarak kullanılmaktadır ama çoğunlukla evde beslenen bir köpek ırkıdır.
Dalmaçyalı köpek ırkının kökeninin ya da nereli olduğu hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Tahminlere göre Dalmaçyalı köpek ırkının kökeninin Hırvatistan’daki Dalmaçya bölgesine dayandığı düşünülmektedir. Hatta Dalmaçya köpek ırkının adının bu bölgeden geldiği bilinmektedir. Baz tahminlere göre de kökeninin İngiltere olduğu düşünülmektedir. 1800’lü yıllarda İngiltere’ye getirilen köpek ırkı burada üremeye ve yetiştirilmeye devam edilmiştir. 1800’lü yıllardan sonra İngiltere’de ve dünyada tanınan ve bilinen bir köpek ırkı olmuştur.
Dalmaçya köpek ırkı çevik bir yapıya, orta büyüklüğe ve fazlasıyla yüksek bir dayanıklılığa sahip bir köpek ırkıdır. Erkek Dalmaçyalı köpeklerin boyları 50 – 60cm arasında değişiklik göstermektedir. Dişi olan Dalmaçyalı köpeklerin boyları ise 50 – 55cm arasında değişmektedir. Dalmaçyalı köpek ırklarının kiloları yaklaşık olarak 24kg’dır. Erkekleri dişilerine göre daha iri yapıda olmaktadır. Dalmaçyalı köpek ırkının vücut hatları oldukça düzgündür ve bu sebeple zarif bir köpek ırkı olarak bilinmektedir. Dalmaçyalı köpeklerin tüylerinin yapıları sert, kısa ve sık bir kürk yapısına sahiplerdir. Bu sayede soğuğa ve soğuk havalara karşı dayanıklılardır. Dalmaçyalı köpekler doğdukları zaman benekleri olmadan beyaz doğarlar. Büyümeye ve gelişmeye başladıkları zaman benekleri ortaya çıkar. Benekleri birbirinde ayrı yapıda ve vücutlarına dağılmış şekilde görülür. Beneklerinin rengi genelde siyah ya da kahverengi tonlarında görülmektedir. Gözleri yuvarlak bir yapıdadır ve siyah ya da kahverengi tonlarında görülmektedir.
Dalmaçyalı köpekler oldukça hareketli, neşeli, sevecen ve oyuncu bir karaktere sahiplerdir. Sahiplerine oldukça sadık olan bir köpek ırkıdır. Bu yüzden neredeyse hiçbir zaman yanınızdan ayrılmak istemeyeceklerdir. O yüzden Dalmaçyalı köpek ırkı olan bir köpeğiniz varsa onu fazla tek başına bırakmamanız gerekir. Bu durum aşırı üzülmelerine sebep olabilmektedir. Zekâları ve hafızaları oldukça yüksek olan bir köpek ırkıdır. İyi anıları akıllarında tuttukları gibi onlara kötü davrananları da unutmazlar. Bu sebeple de kin tutabilmektedirler. Erkek Dalmaçyalı köpekler diğer köpeklerle pek iyi anlaşamayabilir. Bu yüzden yavruluk dönemlerinde onu diğer köpeklerle sosyalleştirmelisiniz. Böylece hem daha uysal tavırla yaklaşabilir hem de gergin ve çekingen yapısından kurtulur. Dikkat etmeniz gereken nokta Dalmaçyalı köpekler kızdırılmaktan hiç hoşlanmazlar. Dalmaçlayı köpekler çocuklarla çok iyi anlaşırlar. Onlarla oyun yanmaktan ve vakit geçirmekten keyif alırlar. Tek dikkat etmeniz gereken unsan bu köpekler çocuklarla oynarken fazla heyecanlandıkları zaman ve bazen boyutlarının büyük olduklarını unuttuklarında çocukları düşürebilirler. O yüzden küçük çocuğunuzlar tek bırakmaktansa yanlarında olmanız daha iyi olacaktır. Aileye karşı koruyucu bir tavırları vardır ve oldukça sadıklardır. Küçük evlerde ya da küçük dairelerde beslemeye pek uygun köpekler değillerdir. Çünkü evin içerisinde koşmak ve rahatça gezmek isteyeceklerdir. Eğer bahçeli bir eviniz varsa mutlaka ona uygun olacak bir köpek kulübeniz bulunmalıdır.
Dalmaçyalı köpeklerin yaşam ömürleri yaklaşık olarak 10 – 13 arasında değişiklik göstermektedir. Bu süre sizin köpeğinize ne kadar iyi baktığınıza göre değişiklik gösterebilmektedir. Dişi Dalmaçyalı köpekler tek bir doğumda yaklaşık olarak 15 yavru kadar doğurabilmektedir.
Dalmaçyalı köpekler titiz ve temiz bir köpek ırkıdır. Bu sebeple yaşadığı yerin temiz olmasını isterler. Aynı şekilde mama ve su kaplarının da temiz olması gerekmektedir. Aksi halde ne yemek yerler ne de su içerler. Günlük olarak ya da birkaç günde bir mama ve su kaplarını temizlemelisiniz. Dalmaçyalı köpek ırkları için tercih edeceğiniz kuru mamalar onlar için doyucu olmalı ve içerisinde yeteri kadar vitamin/mineral bulundurulmalıdır. Premium olan köpek mamalarından tercih edebilirsiniz.
Dalmaçyalı köpekler yaklaşık olarak yılda 2 kez yoğun bir şekilde tüy dökmektedir. Düzenli olarak tarandıkları zaman tüy dökme sıkıntısı pek yaşanmamaktadır. Köpeğinizin tüy yapısına uygun olan bir tarak almanız iyi olacaktır. Dalmaçyalı köpeklerin tüyleri kısa yapıda olduğu için haftada 2 – 3 kere taramanız ideal olacaktır. Tüylerinin dökülmesine göre tarama günlerini arttırabilirsiniz. Tarama işlemini düzenli bir şekilde yapmayı ihmal etmeyin.
Dalmaçyalı köpekler zeki oldukları kadar inatçı yapılarıyla da tanınmaktadır. Köpeğinize vereceğiniz eğitimlere yavruluk dönemlerinde başlamanız çok daha iyi olacaktır. Eğitimleri sırasında onlara öğreteceklerinizi komut ve emir şeklinden ziyade oyun ve eğlenceli bir biçimde öğretmeniz daha yaralı olacaktır. Yavruluk döneminde eğitimlerine başladığınız zaman aynı şekilde onu diğer köpeklerle sosyalleştirmeniz de daha iyi olacaktır. Eğitimleri sırasında sabırlı olmalı ve ona bağırmamalısınız. Aksi halde inatlarından dolayı sizi dinlemeyeceklerdir. Eğitimleri konusunda emin değilseniz profesyonel kişilerden yardım almanız daha sağlıklı olacaktır.
Dalmaçyalı köpeklerde bazı kalıtsal hastalıklar görülmektedir. Bunlardan biri sağır olarak doğmalarıdır. Sağırlık oranı Dalmaçyalılar arasında %10 – 12 arasında değişiklik göstermektedir. Köpeğinizin bu durumunu öğrenmek için 6 haftalık olduktan sonra Bear adı verilen testi yaptırmaya götürmelisiniz. Eğer köpeğinizde sağırlık varsa kısırlaştırılması yoluna gidilmektedir. Bunun sebebi ise doğacak olan sağır yavruların önüne geçilmesinin amaçlanmasıdır. Dalmaçyalı köpeklerin derisi ince olduğundan dolayı halılara ve sentetik olan kumaş yapılarına alerjik reaksiyonlar gösterebilmektedir. Dikkat etmeniz gereken diğer bir durum ise ürik seviyelerinin yüksek oranda olmasıdır. Bu durumdan dolayı idrar yollarından sıkıntı yaşayabilirler.
Dalmaçyalı köpeğinizde bu ve bu gibi sağlık sorunlarının yaşanmaması için düzenli aralıklarla veteriner hekim kontrolüne gitmeniz sağlıklı olacaktır. Bir köpek sahiplenmeden önce ya da herhangi bir hayvanın bakımını üstlenmeden önce buna hazır olduğunuzdan ve sorumluluk alacağınızdan lütfen emin olun. Çünkü bir canlının tüm sorumluluğunu almış olacaksınız. Ayrıca köpeğinizi ve baktığınız hayvanın sağlığı için düzenli olarak veteriner hekim kontrolüne götürmeyi ihmal etmeyin.
* Yukarıdaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Web sitemizde yer alan hiçbir bilgi bir "veteriner hekim'in" görüşü kadar değerli değildir. Evcil hayvanınızın sağlığı ile ilgili tüm konularda veteriner hekiminize danışmanızı öneriyoruz.
İrem KAPLANER İçerik Editörü
Internet Explorer tarayıcısının 9.0 ve daha eski sürümlerini desteklememekteyiz. Web sitemizi doğru görüntüleyebilmek için tarayıcınızı güncelleyebilirsiniz, güncelleyemiyorsanız başka bir tarayıcıyı ücretsiz yükleyebilirsiniz.
Yasal düzenlemelere uygun çerezler kullanıyoruz. Gizlilik ve Çerez Politikası sayfamıza göz atabilirsiniz.